Ahıska Türkleri Kimdir

Gürcistan’ın Ahıska bölgesinden gelen Türk asıllı Müslüman nüfusuna verilen addır. Rusların bu bölgeye verdiği coğrafî isim, Meshetya’dır. Bundan dolayı Meshet Türkleri olarak da adlandırılırlar.

Gürcistan´ın güneybatı kesiminde bulunan bir kenttir. Samtshe-Cavaheti bölgesinin yönetim merkezidir. Osmanlı yönetimi sırasında Ahıska olarak adlandırılmıştır. Abastuman, Adigön, Aspinza, Ahılkelek, Azgur ve Hırtız gibi önemli yerleşim birimleri ile iki yüzden fazla köyün merkezi olan Ahıska şehri, Türkiye sınırına 15 km mesafede bulunmaktadır. Posof Çayının iki yakasında yer alan şehir, karayolu ile Tiflis, Batum ve Türkiye’ye bağlıdır. Bu ırmağın kuzey yakasında kentin eski bölümü, güney yakasında yeni bölümü yer alır. Ayrıca Türk sınırının çok yakınına kadar uzanan bir demiryolu, Ahıska’yı Tiflis’e bağlar. Kür ırmağı (Kura Nehri), Posof ve Adigön Çayları ile bu çaylara karışan derelerin suladığı verimli topraklar, tarıma çok elverişlidir. Ahıska yakınındaki linyit yatakları da işletilmektedir.

Ahıska Türkleri, 1944 yılında Stalin tarafından iki saat içinde tren vagonlarına doldurularak, gidecekleri yere kadar aşağı dahi inmemek koşulu ile kapalı tren vagonlarında Orta Asya’ya sürülerek Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’a yerleştirildi.

Bu sürgünün Stalin’in Karadeniz kıyılarını Türklerden temizleme operasyonunun bir parçası olduğu Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra açıklanan arşivlerde ortaya çıkmıştır. Aynı kaderi paylaşan Kırım Tatarları ve Ahıska Türklerinin bu hazin sürgününde binlerce insan yolda öldü.

1828’de 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, Rus birlikleri komutanı General Paskeviç, kenti ele geçirdi. 1829 tarihli Edirne Antlaşması’yla Ahıska, Rusya’ya bırakıldı. Bu savaştan sonra bölgeden Müslüman ve Katolik nüfusun önemli bölümü Osmanlı topraklarına göç etti. Buradan gelen Katolik Gürcüler, 1861’de İstanbul’un Bomonti semtinde Katolik Gürcü Kilisesi’ni kurdular.

II. Dünya Savaşı’nda bölgenin Müslüman nüfusu tümüyle bölgeden göç ettirildi. Bu Ahıska Türklerinin göçünden sonra, Sovyet yönetimi tarafından sürgün edilen Ahıska Türklerinin yerine Ermeniler yerleştirilmiştir. Bugün nüfusun yaklaşık yarısı Gürcüler’den (yaklaşık 110.000)[kaynak belirtilmeli] ve Ermenilerden (yaklaşık 90.000) oluşur. Ahıska Türkleri, Gürcistan parlamentosunun 2007 yılında aldığı kararla ülkeye geri dönme hakkına sahip olmuştur.

ahıska