Kıdem tazminatı hesabı nasıl yapılır?
Esas ücretin hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar neler?
1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükteki 14. maddesi uyarınca asgari bir yıl çalışmış işçilere sözleşmelerinin belirli durumlarda ve belirli şekillerde sona ermesi halinde ödenmesi gereken bir tazminattır.
Kanun bu tazminatın işçinin son ücreti üzerinden hesaplanacağını vurgulamaktadır.
Belirtilen nitelikleri taşıyan ödemeler ve yapılan yardımların karşılığı olan para çıplak ücrete eklenmekte, kıdem tazminatına esas ücret ortaya çıkmaktadır.
Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınan menfaatler, yemek yardımı, kasa tazminatı, gıda yardımı, yakacak yardımı, eğitim yardımı, konut yardımı, giyecek yardımı, erzak yardımı, sosyal yardım niteliğindeki ayakkabı ya da bedeli, unvan tazminatı, aile yardımı, çocuk zammı, temettü, havlu ve sabun yardımı, taşıt yardımı, yıpranma tazminatı, kalifiye-nitelik zammı, sağlık yardımı, mali sorumluluk tazminatı, bayram harçlığı, lojman tahsisi, aydınlatma, yakıt, su bedeli, teşvik primi, devamlı ödenen primler şeklinde sıralanabilir.
Kıdeme esas ücretin hesabında dikkate alınmayacak menfaatler ise yıllık izin ücreti, evlenme yardımı, hafta tatil ücreti, devamlı olmayan bayram harçlığı, hastalık yardımı, genel tatil ücreti, doğum yardımı, ölüm yardımı, izin harçlığı, teşvik ikramiyesi ve primleri, seyahat primleri, devamlılık göstermeyen primler, fazla çalışma ücreti, iş arama yardımı, harcırah (yolluk), bir defalık verilen ikramiyeler şeklinde sıralanabilir.
Kıdem tazminatına esas ücretin hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken son husus ise sayılan ödemelerin eklenmesiyle bulunan ücretin kıdem tazminatı tavanı denilen üst sınırı aşmaması gerektiğidir.
Kıdem tazminat tavanı Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir yıl için ödenecek en yüksek emekli ikramiyesini geçemeyecektir.
Bu sınır şu an için 3.541 TL’dir.
Ücretin sınırı aşması halinde kıdem tazminatının belirtilen tavan üzerinden hesaplanması gerekecektir.
ikkat edilmesi gereken diğer bir husus da sınırın sadece aynı işverene yönelik olduğudur. İşçi farklı işverenler yanında aynı anda çalışıyorsa, her bir işveren için ayrı ayrı tavan hesaplaması yapılacaktır.